Rektal Kanama Nedir?

Rektal kanama, genellikle alt gastrointestinal sistemden kaynaklanan kanamalara işaret eder. Bu durum, bağırsak mukozasının zarar görmesi sonucu ortaya çıkar ve bazı durumlarda dışkılama sırasında ağrı eşlik edebilir. Kanama parlak kırmızı, koyu kırmızı veya katran siyahı renkte olabilir.

Rektal Kanamanın Rengine Göre Kaynakları
•    Parlak kırmızı kan: Genellikle anüs ve rektum gibi alt bağırsak bölgesinden gelir. Hemoroid ve anal fissür yaygın nedenlerdir.
•    Koyu kırmızı kan: Kalın bağırsağın üst kısımlarından kaynaklanır.
•    Katran siyahı dışkı: Üst gastrointestinal sistem (mide veya ince bağırsak) kanamalarının bir işareti olabilir.

Rektal Kanamanın Belirtileri

Rektal kanamanın temel belirtisi, dışkıda veya tuvalet sırasında fark edilen kandır. Ancak buna eşlik edebilecek diğer belirtiler şunlardır:
•    Dışkıda veya klozette görülen kan
•    Karın ağrısı ve rahatsızlık
•    Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik (ishal veya kabızlık)
•    Dışkılama sırasında ağrı veya yanma hissi
•    Şiddetli kanamalarda halsizlik, baş dönmesi ve solukluk

Rektal Kanamanın Nedenleri

Rektal kanamanın birçok farklı nedeni olabilir. Bunlar basit, geçici bir durumdan ciddi hastalıklara kadar uzanır. İşte en yaygın nedenler:

1. Hemoroid (Basur)
Hemoroid, anüs veya rektumda genişlemiş kan damarlarıdır. Genellikle dışkılama sırasında zorlanma, kabızlık veya uzun süre oturma nedeniyle oluşur. Kanama genellikle parlak kırmızı renktedir ve ağrısızdır.

2. Anal Fissür
Anüs çevresindeki küçük yırtıklar, dışkılama sırasında ağrı ve kanamaya neden olabilir. Fissürler genellikle sert dışkı nedeniyle oluşur.

3. Divertikülit
Bağırsak duvarında oluşan küçük keseciklerin iltihaplanması durumudur. Divertikülit kanamaya yol açabilir ve genellikle ani şekilde ortaya çıkar.

4. İnflamatuvar Bağırsak Hastalıkları (IBH)
Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi iltihaplı bağırsak hastalıkları, rektal kanama, karın ağrısı ve ishalle ilişkilidir.

5. Kolon Polipleri ve Kanseri
Bağırsak polipleri, genellikle iyi huylu büyümeler olsa da kanama yapabilir. Kolon kanseri de rektal kanamanın önemli bir nedeni olabilir.

6. Enfeksiyonlar
Bakteriyel, viral veya parazitik enfeksiyonlar, bağırsak iltihabına ve kanamaya yol açabilir.

7. Anal Abse veya Fistül
Anüs çevresindeki enfekte bölgeler veya kanal oluşumları, ağrı ve kanamaya neden olabilir.

8. Kabızlık ve Sert Dışkılama
Sert dışkı, anüs çevresindeki damarları ve dokuları tahriş ederek kanamaya yol açabilir.

Rektal Kanamanın Teşhis Yöntemleri

Rektal kanama durumunda, altta yatan nedeni belirlemek için bir dizi test uygulanabilir. Teşhis genellikle kişinin tıbbi geçmişi ve fiziksel muayenesiyle başlar.

1. Fiziksel Muayene
Doktor, anüs ve rektumu inceleyerek hemoroid veya fissür gibi durumları değerlendirebilir.

2. Kolonoskopi
Bağırsak iç yüzeyini detaylı incelemek için kullanılan bir yöntemdir. Polipler, ülserler veya tümörler bu yolla tespit edilebilir. Rektal kanamanın nedeninin tespitinde en önemli yöntemdir.

3. Rektoskopi veya Sigmoidoskopi
Rektum ve alt bağırsak bölgesini incelemek için kullanılan daha kısa tüp yöntemleridir.

4. Kan Testleri
Anemi veya enfeksiyon gibi sorunları değerlendirmek için kan testleri yapılabilir.

Rektal Kanamanın Tedavi Yöntemleri

Rektal kanamanın tedavisi, altta yatan nedene göre değişir. Hafif vakalarda yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilirken, ciddi durumlarda tıbbi veya cerrahi müdahaleler gerekebilir.

Rektal Kanamanın Önlenmesi

Rektal kanamayı önlemek için aşağıdaki önerilere dikkat edebilirsiniz:
•    Lifli gıdalar tüketin: Sebzeler, meyveler ve tam tahıllı ürünler sindirimi destekler.
•    Bol su için: Günlük sıvı alımı dışkıyı yumuşatır.
•    Tuvalet alışkanlıklarınızı düzenleyin: Zorlanmaktan kaçının.
•    Düzenli egzersiz yapın: Bağırsak hareketlerini destekler.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Rektal kanama hafif olsa bile aşağıdaki durumlarda bir doktora başvurulmalıdır:
•    Rektal kanama hafif olsa bile mutlaka doktora başvurulmalıdır. 
•    Dışkıda kan pıhtıları, bağırsak alışkanlıklarında belirgin değişiklikler ve karın ağrısı, kilo kaybı ve iştahsızlık gibi belirtiler eşlik ediyorsa bir an önce doktora başvurulması gerekir.

Sonuç

Rektal kanama, hafif bir durumdan ciddi bir hastalığın belirtisine kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. Belirtileri hafife almamak ve uygun tedavi için erken teşhis sağlamak önemlidir. Rektal kanama hafif bile olsa mutlaka araştırılmalı ve uygun tedavi sağlanmalıdır.